جنگنده نشر (Nesher یا در زبان عبری נשר ) که به معنای لاشخور است و گاهی به نادرست عقاب ترجمه شده، ساخت صنایع هواپیماسازی اسرائیل (IAI) است و کپی جنگنده فرانسوی میراژ 5 می باشد. این جنگنده بعدها با بهینه سازی به نام Finger معرفی شد. نشر اولين جنگنده اي بود که در اسرائيل توليد شد و با توليد بسيار موفق اين جنگنده، راه براي طراحی و ساخت جنگنده هاي پيشرفته تر کفير و لاوي هموار ساخت.
جنگنده Finger (سال 2010)
در آن زمان، نيروي هوايي اسرائيل (IAF) مشاهده کرد که اين جنگنده به طور موقت، توان نيروي هوايي را به ميزان قابل ملاحظه اي بالا مي برد. در واقع توليد و ورود به خدمت اين جنگنده، يک دورهء مياني قبل از در سرويس قرار گرفتن جنگنده هاي پيشرفته نظير لاوي بود. تجربيات حاصل از توليد و استفادهء نشر راهگشاي خوبي براي پيشرفت صنايع هواپيماسازي اسرائيل گشت. قرار بود با ورود به خدمت جنگنده هاي بهتر، هواپيماهاي نشر بازنشست شوند. نشر 10 سال در نيروي هوايي اسرائيل با موفقيت تمام، انجام وظيفه نمود تا به نقطهء اوج خود، يعني جنگ سال 1973 يام کيپور رسيد و در آن جنگ بود که پيروزيهاي فراواني در نبردهاي هوايي و حمله به اهداف زميني اعراب، کسب نمود.
پیشینه جنگی
جنگ یام کیپور (1973) و جنگ فالکلند (1982)
نخستینجنگندهء نشر که رسمن به اولين اسکادران عملياتي نيروي هوايي تحويل شد به تاريخ مي 1971 (ارديبهشت 1350) در پايگاه هوايي Hatzor فرود آمد و توسط خلبان باسابقهء نيروي هوايي – دني شاپيرا – مورد آزمايش قرار گرفت। در طول ماههاي بعد و با موفق بودن طراحي اين جنگنده، تعداد ديگري از اين جنگنده به اسکادرانهاي ناقص ميراژ3 اضافه شدند تا اسکادرانهاي ميراژ3، توان عملياتي خود را بازيابند (به دليل آغاز جنگ، دولت فرانسه از تحويل مابقي ميراژ3 هاي خريداري شده خودداري نمود). هنگامي که تعداد قابل ملاحظه اي از نشرها در IAI (کارخانجات هواپيماسازي اسرائيل) توليد گشتند، دو اسکادران، منحصرن (بدون ميراژ3) از نشرها، تشکيل يافت. اولين اسکادران در پايگاه هوايي Etzion به تاريخ سپتامبر 1972 و ديگري به تاريخ مارس 1973 در پايگاه هوايي Hatzor استقرار يافتند. با شروع جنگ يام کيپور به تاريخ اکتبر 1973، نيروي هوايي اسرائيل، 40 فروند نشر در سه اسکادران (يک اسکادران اوليه و دو اسکادران جديد) در خدمت داشت.
جنگنده نشر بارگذاری شده با دو موشک هوا به هوای شفریر2
اگرچه نشر در اصل براي حملات عليه اهداف زميني طراحي شده بود، ولي در ضمن جنگ، براي نبردهاي هوايي نيز استفاده شدند। در آن زمان فرمانده نيروي هوايي، تصميم گرفت تا از جنگنده هاي F-4E (فانتوم)، «اسکاي هاوک» و «سار» بر عليه اهداف زميني استفاده کند و از جنگنده هاي ميراژ 3 و نشر براي نبرد با هواپيماهاي دشمن و ايجاد برتري هوايي در مناطق درگيري، بهره ببرد। جنگنده های نشر با استفاده از موشکهای هوا به هوای ساخت اسرائیل شفریر2 و مسلسل، ده ها جنگنده بمب افکن سوری و مصری را در جریان جنگ یام کیپور، سرنگون ساختند।
نبرد يام کيپور (1973)
در طول جنگ يام کيپور، نشرها به خوبي از عهدهء وظايف خود برآمدند، تعدادي زيادي از ميگها و سوخوهاي اعراب را به راحتي سرنگون ساختند و نشان دادند که جنگندهء بسيار خوب و مانورپذيرتري نسبت به ميگ21 ها هستند، ضمن اينکه از نظر کيفيت قطعات توليدي نيز در سطح بسيار مناسب و خوبي بودند. مطابق آماري که بلافاصله پس از اتمام جنگ انتشار يافتند، نشرها در 117 نبرد هوايي (جنگ يام کيپور) شرکت جسته بودند. (65 نبرد هوايي در سوريه و 52 نبرد در مصر) 227 هواپيماي دشمن در اين نبردهاي هوايي ساقط شده بودند که در مقابل تنها 6 فروند جنگندهء نشر، ساقط شده بود که اين 6 جنگندهء نشر نيز در ماموريت شناسايي بودند و توسط پدافند زميني مورد هدف قرار گرفته بودند. در اين ميان، اسکادران نشر متعلق به پايگاه هوايي Etzion سرآمد بقيه بود و 42 هواپيماي اعراب را ساقط کرده بود و تنها يک فروند هواپيماي نشر از دست داده بود.
هدفگیری یک میگ-21 سوری توسط نشر به وسیله مسلسل (عکس ثبت شده توسط گانکمرا)
نخستین پیروزی هوایی برای جنگنده های نشر در هشتم ژانویه 1973 بدست آمد و آن هنگامی بود که 4 فروند نشر متعلق به اسکادران نخستین، وظیفه اسکورت جنگنده بمب افکن های فانتوم بارگذاری شده با بمب را داشتند که قصدشان بمباران پایگاه تروریستها در عمق خاک سوریه بود. در جریان درگیری با شکاری های میگ-21 سوری، 6 جنگنده میگ به وسیله دو نشر سرنگون شدند.
ژنرال بازنشسته Giora Epstein، سرشناس ترین خلبان نشر در ارتش اسرائیل می باشد که اکنون در شرکت هواپیمایی El-Al مشغول به کار است. در این عکس وی در کنار هواپیمایش که 12 برچسب پیروزی هوایی بر روی آن چسبانده شده، دیده می شود.
سرشناس ترین خلبان نشر، Giora Epstein (در عبری גיורא אפשטיין و ملقب به شاهین آسمان) نام دارد। وی که نخستین شکار هوایی اش را در نخستین روز جنگ سال 1967 یعنی ششم ژوئن بدست آورد، در جریان جنگ یام کیپور در سال 1973 بسیار موفق ظاهر شد و توانست بین 18 تا 20 اکتبر 1973، یک هلیکوپتر و هشت جنگنده مصری و در روز 24 اکتبر 1973 نیز سه میگ-21 را سرنگون سازد.
یکی از میراژ 3 های اسرائیلی ویژه عملیات شناسایی که نشرهای شناسایی از روی آن ساخته شدند.
نشرها در عمليات شناسايي – ضربتي چندان موفق نبودند. آنها فقط در چند ماموريت زميني شرکت داشتند: حمله به اهدافي در بلندي هاي جولان و نقاطي در نوار غزه. عمليات در آن مناطق، بسيار سنگين و فشرده بود و هر خلبان نيروي هوايي، مي بايست در طول هر روز، چندين عمليات جنگي را انجام مي داد. نبرد يام کيپور، ثابت نمود که تقويت نيروي هوايي با جنگنده هاي نشر، چقدر عالي و موثر بوده است و مقامات وزارت دفاع را بسيار متقاعد کرد که به ادامهء توليد و توسعهء جنگنده در IAI ادامه دهند. با ورود به خدمت جنگنده هاي جدید کفير، به تدريج از نقش عملياتي نشرها کاسته شد. سپس در اواخر سال 1976، همهء جنگنده هاي نشر در قالب دو اسکادران ادغام شدند و به پايگاه هوايي Eitam (جنوب صحراي سينا) انتقال يافتند. در اواخر دههء 1970، با توليد انبوه جنگندهء کفير، هواپيماهاي قدیمی نشر و ميراژ 3 با کفيرهای تازه وارد جايگزين گشتند. کفير کاملن از نشر پيشرفته تر بود، با دارا بودن عملکردي بهتر و سيستم هايي که بسيار پيچيده تر از نشر بود و (با وجود کفير) سرمايه گذاري در جهت ارتقاء سيستم هاي نشر، ارزنده و اقتصادي به نظر نمي رسيد. در سال 1981، کفير به طور کامل، جاي نشر را در نيروي هوايي گرفت و جنگنده هاي نشر جهت فروش به ديگر کشورها، مورد نوسازي و تعميرات اساسي قرار گرفتند. نشرها سرانجام به کشور آرژانتين فروخته شدند که در آنجا با نام گذاري مجدد، به نام Dagger شناخته شده و در چند عمليات موفق بر عليه نیروی دریایی انگلستان در جنگ فالکلند (1982) شرکت جستند.
نبرد فالکلند (1982)
نشرهای اسرائیلی با فروش به آرژانتین، زندگی دوباره ای را در قالب دو دسته آغاز کردند. ابتدا 26 فروند در سال 1978 و سپس 13 فروند در 1980 با نامگذاری مجدد به نامDagger وارد خدمت نیروی هوایی آرژانتین گشتند. از این شمار، 35 فروند گونه تک سرنشینه Dagger A و 4 فروند گونه آموزشی دوسرنشینه Dagger B بودند. آنها در قالب دو اسکادران ششم و هشتم شکل گرفتند که در اسکادران هشتم، برای تقویت یگان میراژ 3 موجود به پرواز درآمدند.
جنگنده آرژانتینی Dagger به هنگام حمله به ناو تدارکاتی نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا در آبهای سن کارلوس (جنگ 1982 فالکلند)
درجریان جنگ 1982 فالکلند، این جنگنده ها به پایگاه جنوبی نیروی هوایی آرژانتین در ریوگراند تیرا دل فیگو و یک پایگاه دیگر در پیترو سن جولین فرستاده شدند و با وجود دوری راه تا جزایر فالکلند و نداشتن قابلیت سوختگیری هوایی، در طول 45 روز درگیری، 153 سورتی پرواز بر ضد اهداف زمینی و دریایی انگلیس ترتیب دادند. آنها در آخرین روز نبرد، توانستند به ناوهای اچ ام اس آنتریم، اچ ام اس بریلیانت، اچ ام اس برادورد، اچ ام اس آردنت، اچ ام اس آرو و اچ ام اس پلیموت خساراتی وارد سازند. یازده جنگنده Dagger در جریان جنگ از دست رفتند. نه فروند توسط موشکهای سایدوایندر AIM-9L که توسط جنگنده های هاریر شلیک شدند و دو فروند نیز توسط موشکهای سطح به هوا سرنگون گشتند.
سمت راست: گروهی از خلبانان برتر نشر و میراژ 3 در جریان جنگ یام کیپور (اکتبر 1973)
سمت چپ: گروهی از خلبانان آرژانتینی پیش از اعزام به ماموریت در جریان جنگ فالکلند (می 1982)
در سال 1979، طی قراردادی با اسرائیل، نیروی هوایی آرژانتین خواستار سیستمهای نوین آویونیک و نمایشگر سربالا (HUD) گردید که بر روی جنگنده های کفیر C2 نصب شده بودند. این برنامه بهینه سازی Finger نام گرفت و تا زمان جنگ سال 1982 که متوقف شد، ادامه داشت. پس از پایان جنگ، از آنجایی که برخی از این سیستمها ساخت شرکت بریتانیایی «مارکنی الکتریک سیستمز» بوده و مشمول ممنوعیت فروش به آرژانتین می گشتند، نیاز به جایگزینی داشتند. پیدا کردن جایگزین برای چنین سیستمهایی، سرانجام به جنگنده Finger IIIB منتهی شد که به جای سیستمهای بریتانیایی، از نمونه های فرانسوی ساخت تامسون سی اس اف بهره می برد.
کابین نشر
برخي مشخصات فني
وظیفه نخستین: جنگنده تک سرنشين چندماموريته
سازنده: اسرائيل
ابعاد
طول: 15.55 متر
فاصلهء دو سر بالها: 8.22 متر
ارتفاع: 4.25 متر
مقدورات
بیشترین سرعت: 2.1 ماخ = 2400 کيلومتر بر ساعت
سقف پرواز خدمتي: 17000 متر
برد: 1300 کيلومتر
وزن
وزن خالي: 6600 کيلوگرم
حداکثر وزن قابل بار گذاري شده: 13500 کيلوگرم
پيشرانه
موتور Atar 09 ساخت اسنکما با کشش 4280 کيلوگرم
پیوندها:
عکسهایی از نشرهای اسرائیلی
نوشتاری درباره نشر
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر